Mircelal Kazimi1, Sinem Melek Nalbantoğlu2, Murat Kılıç3, Afig Berdeli2

1Ege Üniversitesi Tıp Fakiltesi, Genel Cerrahi Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye
2Ege Üniversitesi Tıp Fakiltesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Moleküler Tıp Laboratuvarı, İzmir, Türkiye
3Kent Hastanesi, Organ Nakli Merkezi, İzmir, Türkiye

Özet

Amaç: Tüm dünyada en progresif ve agresif kanser türlerinden biri olan hepatoselüler karsinom patogenezinde matriks metalloproteinazlar (MMP) güçlü prognostik indikatörler olarak gösterilmektedir. Ancak, MMPler ile kanıtlanan patogenetik bağlantı son derece sınırlıdır. Kanser metastazında invazyon ile ilişkisi dolayısıyla, matriks metalloproteinaz genleri, hepatoselüler karsinoma yatkınlıkta aday genler olarak düşünülmektedir.

Bu çalışmada, MMP2 -735 C/T ve MMP1 -1607 1G/2G genlerinin polimorfizmlerinin hastaların klinikopatolojik değişkenleriyle korelasyonunun araştırılması ve bu klinikopatolojik değişkenlerin hastalık seyrine olan etkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Hastalar ve Yöntem: Çalışmaya, Ege Üniversitesi Organ Nakli Merkezi'nde karaciğer sirozu zemininde gelişmiş hepatoselüler karsinom tanısı ile karaciğer nakli uygulanmış 73 hasta katılmıştır. DNA ekstraksiyonunu takiben polimeraz zincir reaksiyonu-restriksiyon fragment uzunluk polimorfizmi (PCR-RFLP) moleküler genetik analizleri gerçekleştirilmiştir. Olgu-kontrol; genotip-fenotip bağlantı analizleri ile MMP2 -735 C/T ve MMP1 -1607 1G/2G polimorfizmleri hasta ve sağlıklı gruplar arasında risk faktörü olabilirliği açısından incelenmiştir.

Bulgular: MMP2 -735 C/T ve MMP1 -1607 1G/2G polimorfizmleri Hardy-Weinberg dengesinde bulunmuştur (p>0,05). Olgu-kontrol analizinde genotip dağılımı ve allel frekansları hasta ve sağlıklı gruplar arasında anlamlı fark göstermemiştir (p>0,05). Genotip - fenotip korelasyon analizinde MMP1 -1607 1G/2G polimorfizmi hasta grubunda 2G/2G genotipi, portal ven invazyonu ile ilişki göstermiştir (p<0,02). Çalışmanın nakil sonrası sonuçlarında, hastalardaki 4 yıllık sağ kalım hızı %77,3 ve nakil sonrası rekürrenssiz sağ kalım hızı da %96,2 olarak bulunmuştur.

Sonuç: MMP2 -735 C/T ve MMP1 -1607 1G/2G polimorfizmleri ile Türk hepatoselüler karsinom prognozu ve nakil sonrası metastaz ve invazyonu arasında risk prediktörleri olarak bir bağlantı gözlenmemiştir.

Anahtar Kelimeler: Hepatoselüler karsinom, matriks metalloproteinazlar, MMP, tek nükleotid polimorfizmi