Haluk Recai Ünalp1, Erdinç Kamer1, Hayrullah Derici2, Kemal Atahan3, Ali Doğan Bozdağ2, Ercüment Tarcan3, Mehmet Ali Önal1

1İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi 4. Genel Cerrahi Kliniği, İZMİR
2İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi 3. Genel Cerrahi Kliniği, İZMİR
3İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi 1. Genel Cerrahi Kliniği, İZMİR

Özet

Amaç: Bu çalışmanın amacı perfore olmuş kolorektal kanserli hastalarda postoperatif sonuçları etkileyen faktörleri araştırmaktır.

Durum Değerlendirmesi: Kolorektal kanser perforasyonları nadir görülür ancak yüksek mortalite ve morbidite riski taşırlar. Bu hastalarda cerrahi prosedür seçimi halen tartışmalıdır.

Yöntem: Perfore olmuş kolorektal kanserli 46 hastanın yaşı, cinsiyeti, laboratuar sonuçları, tümör lokalizasyonları, perforasyon yeri, obstrüksiyon ve peritonit varlığı, metastaz ve peritoneal yayılım, tümör evresi, uygulanan cerrahi, kan transfüzyonları ve Mannheim peritonit indeksinin postoperatif sonuçlara etkisi retrospektif olarak incelendi.

Bulgular: 46 hastanın 22'si kadın, 24'ü erkek idi. Hastaların ortalama yaşı 57.4 (37-81) bulundu. Hastaların 36'sında perforasyon tümör seviyesindeydi. Hastaların 36'sında peritonit lokalize idi. Hastaların 17'sine primer rezeksiyon ve anastomoz, 27'sine rezeksiyon ve kolostomi/ileostomi uygulandı. Olguların 2'sinde ise tümör rezeke edilemedi. Postoperatif morbidite oranı %32.6 (n=15), mortalite oranı ise %19.6 (n=9) bulundu. Çok değişkenli logistik regresyon analizlerinde Mannheim peritonit indeksinin >29 olmasının morbiditeye etki eden tek faktör olduğu, Mannheim peritonit indeksi >29, ASA >II, diffüz peritonit saptanması ve yaş >60 olmasının postoperatif mortalite için belirgin belirleyiciler olduğu gösterildi.

Sonuç: Kolorektal kanser perforasyonu yüksek mortalite ve morbidite riski taşıyan abdominal acillerdendir. Bu hastalarda morbidite Mannheim peritonit indeksi ile ölçülen peritonit şiddeti ile ilişkilidir. İlaveten, ASA skoru, ileri yaş ve diffüz peritonit varlığı mortaliteye etki eden faktörlerdir. Tümör ile birlikte perfore kolon segmentinin mutlaka rezeksiyonu gerekir ve takiben lokalize peritonitli olgularda anastomoz yapılabilir.

Anahtar Kelimeler: Kolorektal Kanser, Perforasyon, Cerrahi, Mortalite, Morbidite