MEHMET CAN1, CİHAN YILDIRIR1, N ZAFER CANTÜRK3, BAHATTİN DALKILIÇ1, HARUN ANALAY1, ESİN YILDIZ2

1Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi ABD, SİVAS
2Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Patoloji ABD, SİVAS
3Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi ABD, KOCAELİ

Özet

Amaç: Sepsis ve septik şok patogenezinde etkili olduğu bilinen G-CSF'ün nötrofillerin sayı ve fonksiyonlarını geliştirerek sepsiste sağkalımı üzerine etkisini araştırmak.

Durum Değerlendirmesi: Cerrahi teknikler, antimikrobiyal ajanlar ve destekleyici tedavilerdeki gelişmelere karşın cerrahi yoğun bakım ünitelerindeki hastalarda sepsisin önemli morbidite ve mortaliteye yol açması yeni tedavi arayışlarına neden olmuştur. Son yıllarda araştırmalar bunun üzerinde yoğunlaşmıştır.

Yöntem:Bu deneysel çalışmada G-CSF'ün tek başına ve imipenemle kombine kullanımında sepsisteki sağkalım üzerine etkileri araştırıldı. Ratlar 5 gruba ayrıldı. 1. Grup sham grubu olarak takip edildi. 2. Grupta CLP ile sepsis oluşturuldu. 3., 4, ve 5. Grupların hepsinde CLP ile sepsis oluşturulduktan 3 saat sonra intraperitoneal (İP) olarak sırasıyla G-CSF, imipenem ve G-CSF+ imipenem kombinasyonu tedavilerine başlandı ve bu tedavilerin kanda lökosit ve nötrofil, peritoneal kavitede nötrofil ve bakteri koloni sayıları ve sonuçta sağkalım üzerine etkileri araştırıldı.

Çıkarımlar: G-CSF alan gruplardaki kanda lökosit, nötrofil ve peritoneal kavitedeki nötrofil sayılarının anlamlı olarak yüksek olduğu görüldü. Peritoneal kavitedeki bakteri koloni sayısının ise her üç tedavi grubunda da anlamlı derecede azaldığı tesbit edildi. G-CSF ve imipenemi tek başına alan gruplarda sepsis grubuna göre sağkalımda anlamlı iyileşme görülürken kendi aralarında fark bulunamadı. G-CSF + İmipenem kombinasyonu alan grupta sepsis ve G-CSF grubuna göre sağkalımda artış gözlenirken imipenem grubu ile arasında anlamlı fark olmadığı görüldü.

Sonuçlar: G-CSF tedavisinin ratlarda oluşturulan deneysel sepsiste periferik kanda ve enfeksiyon odağında nötrofil sayısını artırıp, mikroorganizma sayısını azaltarak sağkalımı artırdığı, antibiyotiklerle kombine kullanıldığında etkilerinin anlamlı derecede arttığı görüldü. Günümüz sepsis tedavisinde antibiyoterapi ile kombine G-CSF tedavisi uygun vakalarda kullanılabilir.

Anahtar Kelimeler: SEPSİS, GRANÜLOSİT KOLONİ STİMÜLATÖR FAKTÖR (G-CSF), İMİPENEM