Arife POLAT DÜZGÜN, M Mahir ÖZMEN, Bahadır KÜLAH, Tahir ORUÇ, Zihni KOCAERKEK, Faruk COŞKUN

Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 3. Cerrahi Kliniği, ANKARA

Özet

Amaç: Çocuklarda barsak tıkanıklığının en sık nedeni olan invaginasyon, yetişkinlerde çok nadir olarak görülür. Bu çalışmada ileus nedeni ile ameliyat edilen ve invaginasyon tanısı alan hastaların değerlendirilmesi amaçlandı.

Durum Değerlendirmesi: Spesifik bulguların azlığı ve nadir görülmesi nedeniyle, akut karın olgularının ayırıcı tanısında hekimin aklına gelmemesi, ameliyat öncesi invaginasyon tanısını güçleştiren en önemli nedendir. Yetişkin invaginasyonunun tanısında tomografi ilk tanı aracı olarak önerilmektedir.

Yöntem: Ocak 1990-Mayıs 2000 yılları arasında Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Cerrahi Servisinde barsak obstrüksiyonu tanısı ile ameliyat edilen 1200 hastanın dosyası incelendi. İnvaginasyon tanısı ile tedavi edilmiş 16 hasta olduğu saptandı. Bu hastaların dosyaları gözden geçirilerek tanı, etiyoloji ve tedavi açısından değerlendirildi.

Çıkarımlar: Hastaların yaş ortalaması 54 (34-69) yıl olup 14'ü erkek, ikisi kadındı. Bütün hastalar akut batın nedeniyle acil olarak yatırılmıştı. Belirtilerin süresi bir günden, aralıklı olarak birkaç aya kadar değişmekte olup, büyük çoğunluğu barsak tıkanıklığına bağlı spesifik olmayan yakınmalardan oluşmaktaydı. Dört hastada ultrasonografi de yapılmış invaginasyona spesifik bir bulgu saptanamamıştı. Hastaların tümü ameliyata alınmış ve 14 hasta barsak rezeksiyonu ve primer anastomozla tedavi edilirken, iki hastada invaginasyon düzeltilmiştir. Hastaların 5'inde (%31) beraberinde invaginasyona neden olan bir lezyon mevcut iken 10 hastada hiçbir lezyon bulunamamıştır, Postoperatif hiçbir komplikasyon görülmeyen hastalar şifa ile taburcu edilmiştir.

Sonuç: Yetişkin invaginasyonu, çok nadir görülmesi ve dolayısıyla da hekimlerin bu konudaki deneyimsizliği nedeniyle ameliyat öncesi tanısı çok zor olan bir patolojidir. İnvaginasyon şüphelenilen barsak obstrüksiyonlu hastalarda primer tanı aracı olarak baryumlu kontrast grafiler yerine, tomografi tercih edilmelidir. Tanı halinde tedavisi cerrahi olup, invaginasyona neden olan lezyonun benign olduğu ameliyat öncesi bilinmedikçe, invaginasyon redükte edilmeden rezeksiyon yapılmalıdır.

Anahtar Kelimeler: İNVAGİNASYON, BARSAK OBSTRÜKSİYON, ERİŞKİN